SORU VE CEVAPLAR

SORU : Güneş enerjisi ile üretilen elektrik nerelerde kullanılabilir?

CEVAP : Güneş enerjisi ile üretilen elektrik, enerji ihtiyacı olan her alanda kullanılabilmektedir.

SORU : Evimde güneş enerjisi ile elektrik üretebilir miyim?

CEVAP : Evinizde güneş enerjisi ile elektrik üretmeniz ve evinizdeki tüm elektrikli ekipmanları ve çevre aydınlatmanızı ürettiğiniz enerji ile kullanabilmeniz mümkün. 

SORU : İşyerimde güneş enerjisi ile elektrik üretebilir miyim?

CEVAP : İşyerinizde güneş enerjisi ile elektrik üretmeniz ve işyerinizdeki tüm elektrikli ekipmanları ve çevre aydınlatmanızı ürettiğiniz enerji ile kullanabilmeniz mümkün. 

SORU : Dağ evimde güneş enerjisi ile elektrik üretebilir miyim?

CEVAP : Dağ evinizde güneş enerjisi ile elektrik üretmeniz ve dağ evinizdeki tüm elektrikli ekipmanları ve çevre aydınlatmanızı ürettiğiniz enerji ile kullanabilmeniz mümkün. 

SORU : Üretilen enerji ile neler yapılabilir?

CEVAP : Güneş enerjisi ile üretilen enerji miktarında teknik olarak sınırlama yoktur. İstenilen herhangi güç veya miktarda enerji üretmeniz ve kullanabilmeniz mümkündür. Dolayısı ile üretilen enerji her alanda rahat ve sorunsuz kullanılabilmektedir. 

SORU : Güneş enerjisi ile üretilen elektrik, kullandığım ekipmanlara zarar verir mi?

CEVAP : Güneş enerjisi ile üretilen elektrik yüksek teknoloji içeren invertör ve regülatörler vasıtası ile kullanılmaktadır. Üretilen DC enerji yüksek verimlilikte ve tam sinüs AC frekansta enerji çevrimi yapan solar invertörler ile yapılmaktadır. Bu tip invertörler buzdolabı, televizyon veya hassas elektronik cihazlara kesinlikle zarar vermez. Şebeke bağlı olmayan, bağımsız sistemlerde kaynak tamamen solar invertör olduğu için enerjide dalgalanma veya parazit gibi hususlar kesinlikle olmaz. 

SORU : Havanın bulutlu ve kapalı olduğu zamanlarda elektrik üretimi gerçekleşir mi?

CEVAP : Güneş enerjisi ile elektrik üretimi, güneşin yeryüzüne ulaşan UV ışınları ile yapılmaktadır. Yeryüzüne bulutlu hava olsa dahi, bulutların arasından gelen UV ışınları güneşin doğumundan batımına kadar elektrik üretebilmemizi sağlar. 

SORU : Kullandığım elektrik ile güneşten elde edilen enerji arasında fark var mıdır?

CEVAP : Şebekeden elde edilen enerji Türkiye altyapısında 220V 50Hz dir. Güneş enerjisi ile elde edilen enerji tam olarak 220V ve 50Hz dir. Bu da demektir ki, şebekeden alınan elektrik enerjisi ile güneş enerjisinden elde edilen elektrik enerjisi arasında fark yoktur. 

SORU : Güneş enerjisi ile elektrik üretiminin ömrü ne kadardır?

CEVAP : Genel olarak fotovoltaik sistemleri solar modüllerin ömrü kadar kullanabilirsiniz. Solar modüllerin ömrü de 45-50 Yıldır. Yalnız şebekeden bağımsız (off-grid) sistemlerde akülerin ömrü daha azdır. Kullanılan akülerin kalitesine bağlı olarak 5-10 yıl arasındadır. 

SORU : Güneş enerjisinin çevreye zararı var mıdır?

CEVAP : Güneş enerjisi ile elektrik üreten solar modüllerin yapısında Silisyum ve Quartz malzemeleri vardır. Solar modüllerin lazminasyonunda cam ve alüminyum kullanılmaktadır. Üretim sürecinde ve üretim sonrasında kullanılan ürünlerin tamamı geri dönüşüme tamamen uygun malzemelerdir. Enerji üretim sürecinde, solar modüller kullanılır iken kesinlikle hiçbir gaz veya zehirli madde oluşmamaktadır. 

SORU : Kimler lisanssız elektrik tesisi kurabilir?

CEVAP : Elektrik abonesi olan herkes, her gerçek veya tüzel kişi lisanssız elektrik üretim tesisi kurabilir. Bu kişilerin kendi uhdelerinde en az bir tüketim tesisi, yani aboneliği bulunması gerekir. Aboneliği olmayan kişiler, lisanssız elektrik üretim tesisi kuramaz. Apartman yönetimi gibi gerçek ya da tüzel kişi olmayan aboneler lisanssız elektrik üretim tesisi kuramaz. 

SORU : Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak lisanssız elektrik üretim tesisi kurulabilir mi? 

CEVAP : Evet, kurulabilir. 

SORU : Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak kurulacak lisanssız elektrik üretim tesisleri için kurulu güç sınırı var mıdır?

CEVAP : Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak kurulacak elektrik üretim tesisleri azami 1 MWe gücünde kurulabilir ve sisteme en fazla 1 MWe olarak bağlanabilir. Lisansız elektrik üretimi kapsamında kurulacak mikrokojenerasyon tesisleri için söz konusu limit 100 kWe''dir. Bunun yanında 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesi çerçevesinde lisans almaksızın ve şirket kurmaksızın veya sadece lisans almaksızın kurulabilecek diğer üretim tesisleri için iletim ve dağıtım sistemine bağlantı yapılmasına ilişkin düzenlemelerin getirdiği sınırlamalar dışında kurulu güç üst sınırı bulunmamaktadır. 

SORU : Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak lisanssız elektrik üretim tesisi kurulması halinde üretilen ihtiyaç fazlası elektrik kime satılabilir? Satışa ilişkin sınır var mıdır?

CEVAP : Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak kurulacak elektrik üretim tesisleri azami 1 MWe gücünde kurulabilir ve sisteme en fazla 1 MWe olarak bağlanabilir. Lisansız elektrik üretimi kapsamında kurulacak mikrokojenerasyon tesisleri için söz konusu limit 100 kWe''dir. Bunun yanında 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesi çerçevesinde lisans almaksızın ve şirket kurmaksızın veya sadece lisans almaksızın kurulabilecek diğer üretim tesisleri için iletim ve dağıtım sistemine bağlantı yapılmasına ilişkin düzenlemelerin getirdiği sınırlamalar dışında kurulu güç üst sınırı bulunmamaktadır. 

SORU : Lisanssız elektrik üretim tesisi kurmak için nereye başvuru yapmak gerekir?

CEVAP : Lisanssız elektrik üretim tesisi hidrolik kaynaklara dayalı olarak kurulmak istenmesi halinde üretim tesisinin kurulacağı yerin İl Özel İdaresine veya il özel idaresinin bulunmadığı yerlerde Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına, diğer kaynakların kullanılmak istenmesi halinde ise ilgisine göre üretim tesisinin kurulacağı bölgedeki dağıtım şirketine ya da OSB’ye yapılır. 

SORU : Bir kişi birden fazla tesis kurabilir mi?

CEVAP : Bir abonelik için yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurulmak istenmesi halinde azami 1 MWe kurulu gücünde bir üretim tesisi kurulabilir ya da toplam kurulu gücü 1 MWe olacak şekilde birden fazla üretim tesisi kurulabilir . 

SORU : Bir kişi birden fazla dağıtım bölgesinde ayrı ayrı üretim tesisleri kurabilir mi? Kurabilirse bu tesisler bakımından kurulu     güç sınırı var mıdır?

CEVAP : Bir gerçek ya da tüzel kişinin birden fazla dağıtım bölgesinde aboneliği olabilir. Bu çerçevede ilgili kişi her dağıtım bölgesinde her bir aboneliği için lisans almadan elektrik üretim tesisi kurabilir. Bu tesislerin yenilenebilir enerji kaynaklarından birine dayalı olması halinde 1 MWe kurulu güç sınırı, mikrokojenerasyon olması halinde ise 100 kWe kurulu güç sınırı vardır. 

SORU : Lisanssız elektrik üretim başvurularında kaynak kullanım hakkını edindiğime dair belge istenecek mi?

CEVAP : Lisanssız elektrik üretim tesisinin yenilenebilir enerji kaynaklarından birine dayalı olması halinde kural olarak kaynak kullanım hakkının edinildiğine dair belge sunulması gerekir. Ancak rüzgar, güneş, biyokütle ve biyokütleden elde edilen gaza (çöp gazı dâhil) dayalı olarak kurulacak üretim tesisleri için bu belge istenmemektedir. 

SORU : Lisanssız elektrik üretim tesisinin kamu veya hazine arazisi veya orman sayılan alanlar üzerine kurulmak istenmesi   halinde ne yapmalıyım?

CEVAP : Lisanssız elektrik üretim tesisinin kamu, hazine veya orman arazisine kurulmak istenmesi halinde, arazinin ilgili mevzuatına göre kullanım hakkının edinildiğine dair belge edinilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, ilgili mevzuatı hazırlama ve uygulamakla görevli ve yetkili kurum ve kuruluşlara başvuru yapılması gerekmektedir. Ancak kamu, hazine veya orman arazisine kurulacak tesisin hidrolik üretim tesisi olması halinde kaynak kullanım hakkı edinilememiş ise söz konusu arazi bir başka kişiye de tahsis edilmemiş olduğunun, tesis sahasını tahsise yetkili kurum veya kuruluştan alınacak, arazinin bir başkasına tahsis edilmediğini ve tahsis için ilgilisince başvuru yapıldığını bildirir resmi yazı, başvuru aşamasında yeterli kabul edilecektir. 

SORU : Lisanssız elektrik üretim tesisi kurulmasında devlet tarafından sağlanan teşvikler hakkında bilgi verir misiniz?

CEVAP : Lisanssız elektrik üretim tesisleri Yönetmelik ve Tebliğ kapsamına göre kurulmakta ve bu tesisleri kuran kişiler bu tesislerde kendi ihtiyaçları için elektrik üretmeye yetkili kılınmıştır. Bu kişilerden kojenerasyon tesisi kuran gerçek ve tüzel kişiler ile iletim ve dağıtım sistemini kullanmadan aynı baradan üretip tüketmek üzere üretim tesisi kuran kişiler tarafından üretilen elektrik enerjisi sadece kendi ihtiyaçları için üretebilecektir. Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı tesis kuran gerçek ve tüzel kişilerin ihtiyaçlarından fazla ürettikleri elektrik enerjisi 10 yıl süreyle, görevli tedarik şirketi vasıtasıyla YEK destekleme mekanizması kapsamında değerlendirilir. Bu çerçevede, yenilenebilir enerji kaynakları için YEK Kanununa ekli I sayılı cetvelde kaynak bazında öngörülen fiyat uygulanır. Gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan mikrokojenerasyon tesislerinde üretilerek ihtiyaç fazlası olarak sisteme verilen elektrik enerjisi için aynı cetvelde yer alan en düşük fiyat uygulanır. 

SORU : Rüzgar ve güneşe dayalı lisanssız elektrik üretim tesisleri için ölçüm zorunluluğu var mıdır?

CEVAP : Hayır, yoktur. 

SORU : Lisanssız üretim tesisinden üretilen ve sisteme verilen ihtiyaç fazlası enerji nasıl mahsup edilecek?

CEVAP : Lisanssız üretim tesislerinde üretilerek sisteme verilecek ihtiyaç fazlası enerjinin mahsubu üretim tesisinin tüketim tesisi ile aynı yerde olması veya aynı yerde olmaması halinde farklı olacaktır. Üretim tesisi ile tüketim tesisinin aynı yerde kurulu olması halinde sisteme verilen ihtiyaç fazlası enerji çift taraflı ölçüm yapan sayaç vasıtasıyla günlük olarak ölçüleceğinden günlük tüketim günlük üretimden (24:00 itibariyle) mahsup edilecek ve sonuçta üretim fazlası varsa (=ihtiyaç fazlası enerji) miktar kaynak bazında belirlenmiş destek fiyatının o günkü Merkez Bankası ABD Doları döviz alış kuru üzerinden bulunacak sayıyla çarpılarak elde edilen değer üreticinin alacak hanesine yazılır. Örneğin bir gün içinde çatısında güneş enerjisi tesisi kurulu olan bir evin 60 kWh tüketimi ve 100 kWh üretimi varsa 40 kWh ihtiyaç fazlası enerji sisteme verilmiş olacaktır. Buna göre (40 kWh x 0,133 ABD$/kWh x 1,99 TL/ABD$) = 10,59 TL günlük olarak alacak hanesine yazılacaktır. Tersi olursa bu durumda kişi sistemden 40 kWh enerji çekmiş siteme fazladan enerji vermemiştir. Bu 40 kWh enerji için mevcut aboneliği esas alınarak tüketim miktarı tahakkuk ettirilir. Bu işlemler her gün için ayrı ayrı yapılarak sonuçta ay sonundaki alacak ve borç hesabı belirlenir. Bu miktar üzerinden sistem kullanım bedeli eklenerek işlem sonuçlandırılır. Üretim tesisi ile tüketim tesisinin farklı yerlerde olması halinde, sisteme verilen ve sistemden çekilen enerji ayrı ayrı kaydedilir. Çekilen enerji, verilen enerjiden mahsuplaştırılır. Sonuçta ya sisteme ihtiyaç fazlası enerji verildiği ya da sistemden enerji çekildiği sonucuna ulaşılır. Ancak bu durumda sistem kullanımına ilişkin bedeller hem sistemden çekilen hem de sisteme verilen enerji için ayrı ayrı uygulanır. 

SORU : Lisanssız üretim tesisi kuran kişi tüketim tesisinde üç zamanlı abone ise mahsuplaşma hangi zaman dilimi için yapılacak?

CEVAP : Bu durumda günlük yerine üç zamanın her biri için ayrı hesap yapılacaktır. Yani bir gün için, bir hesap değil üç hesap yapılacaktır. 

SORU : Lisanssız elektrik üretim tesisleri için kredi ve diğer finansman imkanları hakkında bilgi verir misiniz?

CEVAP : 

Yerli ve yabancı banka ve finans kuruluşlarından:

1.   Banka Kredileri 2 yıl ödemesiz 10 yıla kadar vadeli

2.   Leasing 7 yıla kadar vadeli ödeme

Bu banka ve finans kuruluşları özellikle Yenilenebilir Enerjiye daha düşük finansman maliyetli çözümler sunulmaktadır. Tüm koşullar projenin fizibilitesine, yatırımcının mali verilerine göre değişmektedir.